Artvin Yöresi Türküleri - Züğürtlük Destanı

Dinleyin Efendim tarif edeyim
Çok çalıştım beni yordu züğürtlük
Dinceldim tekrardan savaş eyledim
Kıydı beni yere vurdu züğürtlük

Yere vurmasiyle kırdı belimi
Kardan saltanattan kesti elimi
Kırdı hiç koymadı hiçbir malımı
Yine nen var diye sordu züğürtlük

Sordu diye sandım insafa geldi
Dedim bir tavuk bir horozum kaldı
Eline bir yahşi kırılmaz aldı
Vurdu onları da kırdı züğürtlük

Kırdı mallarımı derd ile verem
Kesildi takatim el'aman derem
Eyledi borçlular kısmet-i guram
Sattırdı vatanı yurdu züğürtlük

Sattırdı vatanı eylemez kusur
Oğl uşak acından hep oldu esir
Altımızda kaldı bir eski hasır
Onu altımızda cırdı züğürtlük

Cırdı hasırımı oldu mu reva
Yüz sahan var idi baksaydın eve
Elimizde kaldı bir kudrus tava
Onun da dibini deldi züğürtlük

Deldi deliştirdi çıktı havayı
Bize kurdu doksan dokuz davayı
Dedim kurtaraydım kudrus tavayı
Hışma geldi bir böğürdü züğürtlük

Böğürdü bir nara yüzüme baktı
Sanki ciğerime pençesin taktı
Tekme vurup evin köşesin yıktı
Tereke çıkıp göğsün gerdi züğürtlük

Göğsün gerdi çıktı damın başına
Ayakların bastı sahan taşına
Gözüm yumdim çıktım dağlar başına
Kolunu boynuma sardı züğürtlük
Kol boynumda aklım aldı başımdan
Neyi görse tüketmenin peşinden
Daha yol vermiyor ocak başından
Uzattıkça ayak gerdi züğürtlük

Ayak gerdi kibirletti özünü
Daha kimse dinlemiyor sözünü
Üstümüzden kaldırmıyor gözünü
Her nere vardıksa gördü züğürtlük

Var mı benim gibi yurttan göçenler
Bunca malın dolu suyun içenler
Açlılığından şiir okur siçanlar
Haçan ki ambara girdi züğürtlük

Girince ambara saldı velvele
Ne mümkün elinden küp güveç kala
Hiç dışarı çıkma doğru kör bela
Artırdı veremi derdi züğürtlük

Artırdı veremi derdi baş vurdu
Tuttu bir lokmalık kelbi aşırdı
Bu kez siçanlara gözün düşürdü
Günde on onbeşin yerdi züğürtlük

Yedi de aksırdı esti savurdu
Başımıza ters değirmen çevirdi
Vurdu evin temelini devirdi
Haçan ki murada erdi züğürtlük

Ateş verdi eve barka yapıya
Hasret kaldık saltanata tapuya
Daha kimse koymaz oldu kapıya
Üstümüzde mesken kurdu züğürtlük

Senden ki ayrıldım Kars'a ki vardım
Şükür olsun yaran yoldaşı gördüm
Ben gibi düşküne ettiler yardım
Nihan oldu görünmüyor züğürtlük

Gelip Karsa kurduk ulu divanı
Şamili fethetti işbu destanı
Bakın Efendiler gözleyin beni
Nihan oldu görülmüyor züğürtlük